RDW-CV - czym jest i o czym świadczy podwyższone?

Co to jest RDW-CV?

RDW-CV jest jednym z podstawowych wskaźników oznaczanych w czasie badania morfologicznego krwi. Pozwala stwierdzić ewentualne nieprawidłowości dotyczące objętości czerwonych krwinek (erytrocytów), co z zestawieniu z innymi parametrami stanowi podstawę rozpoznania lub wykluczenia wielu groźnych chorób, w tym przede wszystkim niedokrwistości (anemii). 

Erytrocyty są jednym z głównych składników krwi. Mają one różną wielkość, jednak u zdrowego człowieka różnice te są nieznaczne i mieszczą się w zakresie przyjętych norm. Jednak w określonych stanach chorobowych dochodzi do tak zwanej anizocytozy.

Oprócz krwinek standardowych, zwanych normacytami, pojawiają się wówczas także w znacznych ilościach:

• mikrocyty (bardzo małe, poniżej 6,5 µm);
• makrocyty (duże, powyżej 9 µm);
• megalocyty (ogromne, powyżej 12 µm);

RDW CV a RDW SD

Współczynnikiem pozwalającym ocenić jednorodność populacji czerwonych krwinek w organizmie pacjenta, jest RDW (ang.: Red Cell Distribution Width). Określa on rozpiętość rozkładu wielkości erytrocytów.

W wynikach badań laboratoryjnych parametr ten podawany jest w rozbiciu na dwa, jako:

• RDW-CV, czyli wskaźnik anizocytozy wyrażony współczynnikiem zmienności;
• RDW-SD - wskaźnik anizocytozy wyrażony odchyleniem standardowym;

Badanie RDW-CV wykonuje się w standardowy sposób, poprzez pobranie krwi żylnej. Zaleca się rutynowe jego powtarzanie co rok, należy je też niezwłocznie wykonać w przypadku podejrzenia anemii.

Wynik RDW-CV wyrażany jest w procentach. Poszczególne laboratoria stosują nieco odmienne normy, można jednak przyjąć, że rezultat prawidłowy mieści się w przedziale 11,5 – 14,5 proc., niezależnie od płci pacjenta oraz jego wieku. Co w sytuacji, gdy wartość ta jest wyższa?

O czym świadczy podwyższone RDW-CV?

RDW-CV podwyższone wskazuje przede wszystkim na różne odmiany anemii, przy czym należy pamiętać, że do postawienia tego typu diagnozy niezbędne są wyniki innych badań krwi, wśród których wymienić można:

• MCV (średnia objętość czerwonych krwinek);
• RBC (ilość czerwonych krwinek);
• HGB (poziom hemoglobiny);
• MCHC (średnie stężenie hemoglobiny w erytrocytach);
• MCH (przeciętna waga hemoglobiny w czerwonej krwince).

W zależności od zaobserwowanych zmian w morfologii RDW-CV, stwierdza się najczęściej.:

• mikrocyty – różne rodzaje niedokrwistości, w tym przede wszystkim zaburzenia biosyntezy hemoglobiny;
• makrocyty - niedokrwistości makrocytowe i hemolityczne oraz choroby wątroby;
• megalocyty - niedokrwistości megaloblatyczne;

Przyczyny podwyższonego RDW

Niedokrwistość mikro- i makrocytowa najczęściej spowodowana jest niedoborem żelaza w organizmie. Megaloblastyczna występuje zaś w efekcie niedoboru witaminy B12 lub B9, czyli kwasu foliowego (uwaga: wysokie RDW-CV często wychodzi też u osób suplementujących obie wymienione substancje).

Oprócz tego anemię mogą powodować również wewnętrzne i zewnętrzne krwotoki, występujące na skutek procesów chorobowych, odniesionych obrażeń, czy zabiegów operacyjnych.

Dodatkowo należy pamiętać, że podwyższone RDW występuje nie tylko w związku z niedokrwistością. Inne możliwe przyczyny, to:

• choroba nowotworowa z przerzutami do szpiku kostnego;
• stan po transfuzji krwi;
• zespoły mielodysplastyczne (różnego typu schorzenia, których wspólnym mianownikiem jest obniżenie produkcji czerwonych krwinek w szpiku);
• miażdżyca;
• choroba niedokrwienna serca;
• udar mózgu;

RDW-CV podwyższone w ciąży

RDW-CV często jest też podwyższone w ciąży. W większości przypadków nie jest to jednak objaw chorobowy. Wysokie wartości mają związek przede wszystkim ze stosowaniem kwasu foliowego oraz witaminy B12, które nader często są suplementowane przez kobiety ciężarne oraz starające się o dziecko (są zalecane, gdyż ewentualny ich niedobór może powodować wady w obrębie układu nerwowego płodu).

Należy jednak pamiętać, by wynik badania każdorazowo konsultować z lekarzem prowadzącym. Nie zaleca się samodzielnej interpretacji parametru RDW-CV bez uwzględniania rezultatów innych badań krwi oraz oceny ogólnego stanu zdrowia pacjentki.

Źródła:

• Monika Chełstowska, Krzysztof Warzocha, Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, Onkologia w Praktyce Klinicznej, Tom 2, nr 3
• Morfologia krwi, OB, badania hematologiczne, Katedra Analityki Medycznej, Wydział Nauk Medycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, https://szp.uwm.edu.pl/sites/default/files/download/202003/morfologia_krwi._2_0.pdf, data dostępu
• Fernando Augusto Caporal, Samuel Ricardo Comar, Evaluation of RDW-CV, RDW-SD, and MATH-1SD for the detection of erythrocyte anisocytosis observed by optical microscopy, Jornal Brasileiro de Patologia e Medicina Laboratorial 49(5)